Lokalizacja
Ulica 1 maja 21 Piotrków Trybunalski, Polska
Historia
Huta Szkła Gospodarczego (HSG) „Hortensja” w Piotrkowie Trybunalskim powstała w 1889 roku Pod nazwą Fabryka Szkła „Anna”, produkowane były tam cylindry do lamp naftowych oraz szkło taflowe.
Fabryka szkła „Anna” w 1907 roku została wykupiona przez pochodzącego z Saksonii Emila Karola Haeblera, właściciela konkurencyjnej huty szkła „Kara” w Piotrkowie Trybunalskim, która produkowała również szkło taflowe, butelkowe, szklanki, klosze i cylindry. Nowy właściciel zmienił nazwę huty na „Hortensja” od imienia jednej z córek. Po przejęciu huty następuje jej rozbudowa wraz z poszerzeniem oferowanego asortymentu o szkło stołowe takie jak: szklanki, kieliszki, spodki, wazony.
Podczas I wojny światowej produkcja szkła została wstrzymana z powodu braku surowca oraz odpowiednich warunków pracy. Po wojnie huta została uruchomiana w 1923 roku i była zarządzana przez synów Emila Haeblera, Achima i Armanda. W tym czasie została rozbudowana i w 1921 roku zatrudniała już około 500 pracowników. Ciężkie warunki pracy oraz niskie płace doprowadziły do wystąpień robotniczych i strajków okupacyjnych. Przed wybuchem II Wojny Światowej obecni zarządcy huty „Hortensja” bracia Haebler wyjechali do Niemiec.
Po zakończeniu wojny huta zostaje uruchomiona przez mieszkańców Piotrkowa Trybunalskiego, a następnie zostaje przekształcona w zakład państwowy, zmienia nazwę na „Huta Szkła Gospodarczego Hortensja” (HSG „Hortensja”). W czasach PRL huta zostaje całkowicie przebudowana, unowocześniona i zautomatyzowana, ilość pracowników w latach 70 przekracza 2 tysiące. Nowe inwestycje w hucie pozwoliły na zwiększenie ilości oferowanych produktów o szkła: barwione, warstwowe, matowione. Wyroby Huty szkła „Hortensja” były eksportowane do 120 krajów.
Na początku lat 90 XX wieku po przemianach ustrojowych huta Hortensja zaczyna mieć pierwsze problemy finansowe, które spowodowane były wzrostem cen gazu oraz mniejszym zainteresowaniem wyrobami rodzimymi. Huta w tamtych latach nastawiła się głównie na eksport na rynki zachodnie. Niestety pomimo różnych starań huta przestaje działać w 1994 roku i zostaje przejęta przez syndyk.
Wyroby
Huta szkła Hortensja przez ponad 100 lat wykonywała najróżniejsze wyroby szklane od prostych kloszów do lamp naftowych po unikatowe szkło szlifowane, warstwowe i barwione.
- Szkło dmuchane, formowane
- Szkło prasowane
- szkło barwione w masie
- Szkło matowane, matowione
- szkło lazurowane
- Szkła iryzowane,
Metaliczny połysk powstaje także dzięki iryzacji (poddanie szkła działaniom gorących par soli metali) – technice bardzo chętnie stosowanej przez artystów szkła w okresie secesji. W latach 70. W tym względzie prym wiodła HSG „Hortensja” w Piotrkowie Tryb., gdzie powstały formy stylizowane na antyczne, w pięknych złotobrązowych i złotozielonych odcieniach. W tej samej wytwórni stosowano też galwanizację, w wyniku czego wytwarzano wazony z ażurowymi szerokimi pasami.
- Szkło z metalowym oplocie
- Szkło barwione tlenkami metali
MIMOZA – technika bardzo rzadka, stworzona w latach 70-tych, szkło formowane ręcznie i projektowane w odpowiedzi na czeskie szkło antyczne (tzw. „wariacja”). Szkła z taką techniką były zaprojektowane przez Pana Stanisława Kowalczyka i Pana Janusza Kazaneckiego w latach 70-tych. Technika ta polegała na pokryciu szkła tlenkami metali. Tego typu szkło było szkłem exsportowym i było eksportowane do Danii. Eksportem zajmowała się prawdopodobnie firma Minex, a dystrybucją w Danii firma Henriques.
- szkło hialitowe
Projektanci huty
- Janusz Kazanecki
- Stanisław Kowalczyk
- Wiesław Sawczuk
- Andrzej Tkaczyk
- Krystyna Tkaczyk
- Barbara Urbańska-Miszczyk
Bibliografia:
- http://www.polskaniezwykla.pl/
- https://piotrkowtrybunalski.naszemiasto.pl/
- http://polskiezieloneszklo.pl
- https://archiwum.rp.pl/
- https://polscyprojektanciszkla.pl/
- https://barwyszkla.pl/
- https://epiotrkow.pl/
- https://sztetl.org.pl/
- http://www.zbieraczstaroci.pl/
- https://globalquiz.org/
